1. Tác hại của sâu răng ở trẻ em

Sâu răng ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe răng miệng phổ biến. Việc này sẽ gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Sâu răng ở trẻ em

 Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng

• Đau và khó chịu: Sâu răng có thể gây đau khi nhai hoặc những cơn đau tự nhiên, làm cho trẻ gặp khó khăn trong việc ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.
• Nhiễm trùng: Nếu không được điều trị kịp thời, sâu răng có thể lan rộng và làm tổn thương các mô xung quanh, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như viêm tủy, viêm quanh cuống, có thể dẫn đến mất răng.
• Ảnh hưởng đến sự phát triển của răng vĩnh viễn: Sâu răng ở răng sữa có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và sự mọc đúng của các răng vĩnh viễn.

Sâu răng có thể gây đau đớn cho trẻ

 Tác động đến sức khỏe tổng quát

• Khó khăn trong việc ăn uống: Đau răng có thể khiến trẻ biếng ăn, bỏ ăn, không ăn uống đầy đủ, dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng và các vấn đề về sức khỏe toàn thân.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác: Nhiễm trùng răng miệng do sâu răng có thể lan rộng đến các vùng khác của cơ thể, gây ra các bệnh lý như viêm hạch, sốt,...

Ảnh hưởng tâm lý và xã hội

• Trẻ trở nên cáu kỉnh, khó chịu: Đau răng khiến trẻ thường xuyên quấy khóc, khó ngủ, ảnh hưởng đến tâm trạng và hành vi của trẻ.
• Trẻ tự ti: Răng sâu, răng bị mất làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Điều này sẽ khiến trẻ cảm thấy tự ti khi giao tiếp.
• Ảnh hưởng đến khả năng học tập: Trẻ bị đau răng cũng sẽ rất khó tập trung vào việc học và có thể sẽ ảnh hưởng đến kết quả học tập. Mất răng sữa sớm, nhất là răng cửa cũng sẽ khiến trẻ gặp khó khăn trong việc phát âm.

XEM THÊM: 5 bệnh lý răng miệng thường gặp ở trẻ

2. Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ

Răng sâu trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó có các yếu tố liên quan đến vệ sinh răng miệng, chế độ ăn uống, di truyền, và các yếu tố khác.

Vệ sinh răng miệng kém

• Không đánh răng đúng cách: Nếu trẻ không đánh răng đúng cách hoặc không thường xuyên, mảng bám và vi khuẩn có thể tích tụ trên bề mặt răng. Việc này dẫn đến sâu răng trẻ em.
• Kỹ thuật chải răng chưa đúng: Không đánh răng đúng cách sẽ khiến nhiều mảng bám còn sót lại dẫn đến việc sâu răng ở trẻ em. Các bác sĩ tại nha khoa Herident khuyến cáo số lần chải rằng ít nhất 2 lần/ ngày, mỗi lần ít nhất 3 phút.
• Ít sử dụng chỉ nha khoa: Không sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch các kẽ răng cũng có thể góp phần vào sự hình thành mảng bám và sâu răng. Do đó, các bác sĩ cũng khuyến cáo nên sử dụng thêm chỉ tơ nha khoa và nước súc miệng.

Chế độ ăn chứa nhiều đường

• Tiêu thụ thực phẩm và đồ uống có đường: Đường là nguồn thức ăn chính cho các vi khuẩn gây sâu răng trong miệng. Khi vi khuẩn tiêu hóa đường, chúng tạo ra axit có thể làm hỏng men răng.
• Ăn vặt thường xuyên: Thói quen ăn vặt liên tục, đặc biệt là các món ngọt hoặc đồ uống có đường. Việc này có thể tạo ra môi trường lý tưởng cho sự phát triển của vi khuẩn gây sâu răng.

Thói quen ăn vặt thường xuyên có thể gây sâu răng ở trẻ em

Di truyền và các yếu tố khác

• Di truyền: Một số trẻ có thể có men răng yếu hơn do yếu tố di truyền, làm tăng nguy cơ bị sâu răng. Nếu bố mẹ có tiền sử sâu nhiều răng, trẻ cũng có nguy cơ cao bị sâu răng hơn. 
• Men răng yếu: Trẻ có men răng yếu bẩm sinh hoặc thiếu dưỡng chất cần thiết trong khi hình thành răng sẽ dễ bị sâu răng hơn.
• Kháng sinh: Sử dụng kháng sinh kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của men răng và làm tăng nguy cơ sâu răng.

3. Cách điều trị sâu răng cho trẻ

Khi trẻ bị sâu răng, việc điều trị kịp thời và đúng cách là rất quan trọng để giảm đau, ngăn chặn sự tiến triển của bệnh, và bảo vệ sức khỏe răng miệng tổng thể. 

Điều trị tại nha khoa

Đây là phương pháp điều trị hiệu quả nhất và được các chuyên gia nha khoa khuyến cáo. Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng miệng của trẻ, xác định mức độ sâu răng và các vấn đề liên quan khác. Việc sử dụng chẩn đoán hình ảnh như X-quang có thể cần thiết để đánh giá mức độ tổn thương bên trong răng và xung quanh.

Từ đó, nha sĩ sẽ xác định được mức độ và sẽ lựa chọn phương pháp điều trị sâu răng trẻ em phù hợp:

Trám răng

Khi trẻ có dấu hiệu răng mới chớm sâu, có thể sử dụng phương pháp trám răng. Trám răng thường dùng cho những răng đã có tổn thương sâu từ nhẹ đến nặng.

Đây là một phương pháp điều trị hiệu quả để ngăn chặn sự phát triển của sâu răng. Phương pháp này sử dụng các các vật liệu hàn giải phóng Fluor để lấp đầy các chỗ sâu, giúp ngăn chặn sự tiếp tục của quá trình sâu răng.

Khi trám răng được thực hiện sớm, nó có thể giúp bảo tồn cấu trúc răng còn lại và giữ nguyên răng trên hàm, từ đó hỗ trợ sự phát triển bình thường của hàm răng và sự thay đổi tự nhiên của các răng sữa. 

Điều trị tủy răng 

 Nếu sâu răng đã lan đến tủy răng (phần mềm bên trong răng), nha sĩ có thể phải thực hiện điều trị tủy răng. Phương pháp này bao gồm loại bỏ mô tủy bị nhiễm trùng, làm sạch và khử trùng ống tủy, sau đó lấp đầy bằng vật liệu đặc biệt để giữ cho phần còn lại của răng được bảo vệ.

Nhổ răng

Trong trường hợp sâu răng quá nghiêm trọng hoặc răng không thể điều trị được, bác sĩ có thể phải nhổ răng. Sau khi nhổ, bác sĩ sẽ tư vấn về các phương án thay thế như cấy ghép răng hoặc cầu răng để duy trì chức năng và thẩm mỹ của răng vĩnh viễn.

Ngoài ra, đối với răng sữa, bác sĩ tại nha khoa Herident  tư vấn sử dụng hàm giữ khoảng để giữ chỗ cho răng vĩnh viễn mọc.

Nhổ răng sâu trẻ em tại nha khoa Herident

Sử dụng thuốc điều trị

Thuốc giảm đau

Đối với đau nhức răng, bác sĩ khuyên dùng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol, aspirin với liều lượng thích hợp. Những loại thuốc này có thể giúp giảm đau và khó chịu trong khi chờ đợi điều trị tại nha khoa.

Thuốc kháng sinh

Nếu có dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc viêm tủy, nha sĩ có thể kê đơn kháng sinh để điều trị nhiễm trùng. Thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình chữa lành.

Bôi SDF

Theo các bác sĩ tại nha khoa Herident, trong một số trường hợp, có thể sử dụng fluoride để giúp tăng cường men răng và làm chậm sự tiến triển của sâu răng. Fluoride giúp làm cứng men răng và có khả năng chống lại sự tấn công của axit do vi khuẩn gây ra. (Bôi Vecni flour là biện pháp dự phòng)

XEM THÊM: Tổng hợp các cách điều trị sâu răng

4. Phòng ngừa sâu răng cho trẻ hiệu quả

Để phòng ngừa sâu răng hiệu quả cho trẻ, việc thực hiện các biện pháp chăm sóc răng miệng đúng cách, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và khám răng định kỳ là rất quan trọng. Một số phương pháp để giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng và tránh tình trạng sâu răng trẻ em như:

Chăm sóc răng miệng đúng cách

Đánh răng đều đặn và đúng cách

• Thời gian đánh răng: Khuyến khích trẻ đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày – vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ, mỗi lần 3 phút.
• Cách đánh răng: Hướng dẫn trẻ cách đánh răng theo chuyển động tròn nhỏ để làm sạch toàn bộ bề mặt răng và nướu.
• Kem đánh răng chứa fluoride: Các nha sĩ khuyến cáo nên sử dụng kem đánh răng chứa fluoride. Fluoride là một khoáng chất tự nhiên có lợi cho răng. Nó giúp răng chắc khỏe hơn và chống lại sâu răng hiệu quả. Đối với trẻ nhỏ, chọn kem đánh răng phù hợp với độ tuổi và chỉ sử dụng một lượng nhỏ để tránh nuốt phải.

Đánh răng đều đặn và đúng cách để phòng ngừa sâu răng

Sử dụng chỉ nha khoa

Khuyến khích sử dụng chỉ nha khoa hoặc các dụng cụ làm sạch kẽ răng khác để loại bỏ mảng bám và thực phẩm bị mắc kẹt giữa các răng. Việc này giúp ngăn chặn sự hình thành mảng bám và sâu răng ở trẻ em.

Súc miệng

Sau khi đánh răng, hãy khuyến khích trẻ súc miệng bằng nước muối loãng để làm sạch khoang miệng.

 Chế độ ăn uống lành mạnh

 Hạn chế thực phẩm có đường và tinh bột

• Giảm lượng đường: Hạn chế thực phẩm và đồ uống có đường như kẹo, bánh quy, nước ngọt và đồ uống có gas. Đường là nguồn thức ăn chính cho các vi khuẩn gây sâu răng, do đó việc giảm lượng đường có thể giảm nguy cơ sâu răng.

Ngoài ra cần nhắc nhở trẻ vệ sinh răng sau khi sử dụng thức ăn, đồ uống có đường, tránh ăn đồ ngọt vào buổi tối trước khi đi ngủ.

• Chọn thực phẩm lành mạnh: Khuyến khích trẻ ăn nhiều trái cây tươi, rau củ và thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, và yogurt, vì các thực phẩm này giúp củng cố men răng và xương hàm.

 Ăn các bữa ăn chính và hạn chế ăn vặt

Đảm bảo trẻ ăn ba bữa ăn chính mỗi ngày và hạn chế việc ăn vặt liên tục giữa các bữa ăn. Nếu trẻ ăn vặt, chọn các món ăn lành mạnh như trái cây hoặc rau củ thay vì đồ ăn có đường hoặc tinh bột cao.

Khám răng định kỳ

• Đưa trẻ đi khám nha sĩ ít nhất mỗi 6 tháng một lần để kiểm tra tình trạng răng miệng. Điều này có thể giúp phát hiện sớm các vấn đề như sâu răng, mảng bám, hoặc dấu hiệu của các bệnh lý khác.
• Khám định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu sâu răng và các vấn đề khác, từ đó có thể thực hiện các biện pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng hơn.

5. Vai trò của phụ huynh trong việc phòng ngừa sâu răng cho trẻ

Việc phòng ngừa sâu răng cho trẻ là một quá trình đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc thường xuyên từ phía phụ huynh. 

Giám sát và hỗ trợ thói quen chăm sóc răng miệng tại nhà

Đảm bảo thói quen đánh răng đúng cách

• Hướng dẫn đánh răng: Đối với trẻ nhỏ, phụ huynh cần hướng dẫn và giúp đỡ trẻ trong việc đánh răng, đặc biệt là khi trẻ chưa đủ khả năng tự đánh răng hiệu quả. Đảm bảo trẻ sử dụng bàn chải và kem đánh răng phù hợp với độ tuổi.
• Đánh răng hàng ngày: Khuyến khích và nhắc nhở trẻ đánh răng ít nhất hai lần một ngày, buổi sáng và buổi tối. Đảm bảo trẻ đánh răng đủ thời gian và theo phương pháp đúng để làm sạch toàn bộ bề mặt răng.

Với trẻ nhỏ, chưa vệ sinh được đúng cách, bố mẹ cần kiểm tra lại sau khi bé tự vệ sinh răng miệng.

Giám sát và hỗ trợ thói quen chăm sóc răng miệng của trẻ

Hướng dẫn sử dụng chỉ nha khoa

• Dạy cách sử dụng chỉ nha khoa: Đối với trẻ từ khoảng 6 tuổi trở lên, hãy dạy trẻ cách sử dụng chỉ nha khoa hoặc các dụng cụ làm sạch kẽ răng khác để làm sạch các khu vực khó tiếp cận giữa các răng.
• Thực hành cùng trẻ: Thực hành cùng trẻ để đảm bảo chúng biết cách sử dụng chỉ nha khoa một cách an toàn và hiệu quả.

Tạo thói quen tốt

Cùng với trẻ tạo một thói quen hàng ngày để việc chăm sóc răng miệng trở thành một phần tự nhiên trong cuộc sống.

Đảm bảo trẻ em có chế độ ăn uống lành mạnh và duy trì thói quen tốt

• Giới hạn thực phẩm và đồ uống có đường: Hạn chế lượng thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường, như kẹo, bánh quy, nước ngọt và đồ uống có gas. Thay vào đó, cung cấp các thực phẩm lành mạnh như trái cây tươi, rau củ và thực phẩm giàu canxi.
• Khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh: Hãy khuyến khích trẻ ăn các bữa ăn chính và hạn chế ăn vặt. Nếu trẻ có nhu cầu ăn vặt, cung cấp các lựa chọn lành mạnh hơn như hạt, trái cây, hoặc sữa chua.
• Chế độ ăn đa dạng: Đảm bảo trẻ có một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng, bao gồm đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển răng miệng và sức khỏe tổng thể.
• Theo dõi thói quen ăn uống: Theo dõi các thói quen ăn uống của trẻ và cung cấp sự hỗ trợ để đảm bảo các con duy trì thói quen ăn uống lành mạnh.

Đưa trẻ đến khám răng định kỳ tại các cơ sở nha khoa thân thiện với trẻ nhỏ

• Chọn cơ sở nha khoa phù hợp: Tìm kiếm các cơ sở nha khoa có kinh nghiệm làm việc với trẻ em và có môi trường thân thiện. Các nha sĩ chuyên khoa trẻ em thường có kinh nghiệm trong việc xử lý các vấn đề răng miệng của trẻ và có khả năng tạo ra một trải nghiệm tích cực cho trẻ.
• Khám răng định kỳ: Đưa trẻ đi khám răng định kỳ ít nhất mỗi 6 tháng một lần để kiểm tra sức khỏe răng miệng và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Khám răng định kỳ giúp theo dõi sự phát triển của răng miệng và thực hiện các biện pháp điều trị kịp thời nếu cần thiết.
• Tư vấn và giáo dục trẻ: Sử dụng cơ hội khám định kỳ để thảo luận với nha sĩ về bất kỳ vấn đề hoặc lo ngại nào liên quan đến sức khỏe răng miệng của trẻ, đồng thời nhận các lời khuyên và hướng dẫn về cách chăm sóc răng miệng hiệu quả.

XEM THÊM: Tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe răng miệng trẻ em

Một số câu hỏi thường gặp

Tại sao trẻ em dễ bị sâu răng hơn người lớn?

Trẻ em thường có thói quen ăn vặt, uống sữa chua, nước ngọt nhiều đường, tạo điều kiện cho vi khuẩn trong miệng phát triển và gây sâu răng. Ngoài ra, trẻ nhỏ chưa có ý thức vệ sinh răng miệng đúng cách nên dễ bỏ sót các mảng bám. Điều này sẽ gây ra việc sâu răng ở trẻ em.

Sâu răng ở trẻ em có nguy hiểm không?

Sâu răng ở trẻ em nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như: đau nhức, ảnh hưởng đến ăn uống, phát âm, gây nhiễm trùng, thậm chí dẫn đến mất răng và ảnh hưởng đến sự phát triển của hàm mặt.

Làm thế nào để phát hiện sớm sâu răng ở trẻ?

Các dấu hiệu thường gặp của sâu răng ở trẻ bao gồm:

• Răng có đốm trắng, nâu hoặc đen.
• Răng ê buốt khi ăn đồ nóng lạnh.
• Thăm khám tại các cơ sở nha khoa

Việc chăm sóc và phòng ngừa sâu răng trẻ em từ sớm là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe răng miệng của bé. Việc này sẽ giúp tránh các vấn đề nghiêm trọng và duy trì nụ cười khỏe mạnh lâu dài. Hãy bắt đầu chăm sóc răng miệng cho bé từ bây giờ để bảo vệ nụ cười tươi tắn của con.

Nếu bạn muốn tìm cơ sở nha khoa có kinh nghiệm làm việc với trẻ em và có không gian thoải mái, thân thiện, hãy tham khảo nha khoa Herident. Đừng ngần ngại liên hệ  1900.5089 để được các bác sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn ngay nhé!